© Zülal Kalkandelen
Cumhuriyet / 23 Eylül 2012
Ambient house türünün yaratıcısı The Orb ile reggae/dub müziğinin en etkili seslerinden Lee “Scratch” Perry, bir araya gelirse ne olur? Çok farklı türlerin temsilcisi bu iki ismin buluşması, yılın en merak uyandıran işbirliklerinden biriydi.
Aslında The Orb da, Perry de yıllardır değişik müzisyenlerle yaptıkları çalışmalarla bilinir ama onları aynı projede görmek ayrı bir heyecan nedeni. The Orb’dan son haberi geçen yıl çıkan “C Batter C” adlı albümle almıştık. Bu yılın başlarında uzun zamandır akıllarında olan bir çalışmayı hayata geçirdiklerini duyduk. The Orb’un kurucu üyesi Alex Paterson ile Thomas Fehlmann’ın 2004’ten beri üzerinde düşündükleri bu albüm için Perry ile buluşmadan önce bazı fikirleri varmış ancak 8 yıl sonra Reggae efsanesini Berlin’de bir stüdyoya sokabildiklerinde o fikirlerin bir kısmını rafa kaldırmışlar. Lee “Scratch” Perry gibi bir müzisyenin içinde yer aldığı herhangi bir işe kendi izini bırakmaması söz konusu olamaz. The Orb’la yaptığı albüm için de girmiş stüdyoya bir öğleden sonra 4 şarkının vokallerini kaydedip çıkmış. Bununla da kalmamış; dub ritimleri ile sound konusunda önerilerde bulunmuş ve belli ki albümü şekillendiren ana unsur onun vokalleri olmuş.
Bu durumda ambient house tınılarının geri planda kaldığı düşünülebilir. Nitekim şarkıların baskın soundunu dub belirliyor. Ancak The Orb’un böyle bir konsept için çok akıllıca bir ses tasarımı gerçekleştirmiş; minimal house vuruşları da kaybolmamış, çok yerli yerinde kullanılmış. Sonuç olarak The Orb deneysel elektronika için yine farklı ve yaratıcı bir albüme imza atmış. Lee “Scratch” Perry, kendi emprovize vokal tarzından ödün vermemiş ama ambient house - dub bütünleşmesi açısından da bir yenilik.
Albümün adı da, nasıl bir düşünce evreninin etkisiyle yaratıldığını ortaya koyması bakımından bir fikir veriyor. The Orb’un bilimsel temalarla yakın ilgisi zaten bugüne kadar kanıtlanmış durumda. Alex Paterson'ın söylediğine göre, yeni albümün adı, The Orb sunucusunun (server) yıldız evinde yeni ritim arayışını anlatıyor. “90’ların Pink Floyd’u” diye anılan bir grup için yine çok uygun bir ifade bulunmuş.
11 şarkılık albümde beni en çok heyecanlandıranlardan birisi, The Orb klasiği “Little Fluffy Clouds”un yeniden kaydedilen ve bence artık farklı bir kimlik kazanan yeni hali. “Golden Clouds” adını alan şarkı, bildiğimiz yeniden düzenleme kavramının ötesinde, başka bir sound kazanmış. Orijinalinin aksine bu defa bir kadının “Gençliğinizde gökyüzü nasıldı?” sorusuyla başlayan şarkıda Perry, “I funk out the funk / I cast out the punk / I cast out the drunk / Funky funk and junky junk” şeklinde net bir anlamı olmayan sözleri sıralayarak kendi yanıtını veriyor. Kendi şarkılarını sample’layarak yeni bir şarkı yaratmış The Orb elemanları.
Karanlık bir havası olan “Go Down Evil”, ilgimi çeken bir diğer şarkı. Perry’nin bilinç üzerine söylediklerinin şarkının ritmik yapısıyla kurduğu uyum ilk notalardan yakalıyor insanı. Genel olarak reggae, dub, funk türlerinin şekillendirdiği albüm, eğlenceli ve çok keyifli; ama “Mükemmel bir aşka ihtiyacım var” sözleriyle sona eren bu gizemli atmosfer beni daha çok cezbetti.
Klasik reggae şarkılarından “Police and Thieves”in The Orb’lu yeni versiyonu da özel ilgiye değenler arasında. Jamaikalı reggae şarkıcısı Junior Murvin, bu şarkısını Lee “Scratch” Perry’nin prodüktörlüğünde 1976 yılında kaydetmişti. Ertesi yıl, The Clash’ın punk/reggae versiyonu, ilk albümlerinde yer almıştı. Lee “Scratch” Perry, 36 yıllık şarkıyı yeniden yorumlarken, Junior Murvin’in falsettosu yerine hafif çatallı sesinin getirdiği fark dikkat çekici ama onun dışında şarkı reggae’den daha çok basın vurgulandığı dub/elektronika karakteri kazanmış.
Altyapıdaki reggae/dub ağırlığı bazı The Orb hayranlarını ilk anda soğutabilir ama dinlendikçe yeni sesler keşfedilen, özgün bir içerik sunuyor The Orbserver in the Star House.
Albümün tümünü Souncloud üzerinden dinleyebilirsiniz:
The Orb & Lee Scratch Perry - The Orbserver In The Starhouse
Albümün tümünü Souncloud üzerinden dinleyebilirsiniz:
The Orb & Lee Scratch Perry - The Orbserver In The Starhouse
