MORRISSEY: "THE LAST THING SECURITY FORCES EVER WANT IS PEACEFUL PROTEST"

5 September 2014

First of all, thank you very much for taking the time to answer my questions. It’s a big honour for me. I’m not going to ask you anything about the Harvest drama because you already explained it perfectly. Most people seem to not get it but I like the way you have fallen out with your record company. In our society, it is strongly advised to keep our mouth shut if we want to succeed. In my opinion, you are a total antidote against this common notion. You are still your teenage self and have the same spirit that always refuses to accept the nonsense of the record industry. There’s one thing I want to ask... You said you pushed the label for a proper video for “Istanbul” but they backed off. Have you had a specific idea/narrative for the video? 

Yes, it was based on the opening scenes of “West Side Story” with the band and I actually dancing through the streets.   Harvest just wouldn’t do it.  It was the first snap in our relationship, mainly because they didn’t have any alternative ideas.  I don’t mind objections if someone has a better idea.  Ultimately the head of Harvest DID have an idea … which was “let’s get rid of Morrissey”… unfathomably silly.

I read these lines on NME.com: “Can you imagine not having a Morrissey-shaped chapter on this pivotal time for music, when the old forms are dying out and the new ones are yet to be born? It’s unthinkable. It would be like leaving Jesus out of “The Last Supper.” In your opinion, what is the main purpose of the old forms in this age?

I’m not entirely sure what they mean, but I would imagine it’s a reference to the Lou Reed generation – all of whom will probably pass away within the next ten years.

All of the Ramones have now gone. Or else the NME consider the old forms to be the people who wanted to make music in order to enforce different content because they understood the value of change and the power of music, and so on. 

Reading your fantastically written “Autobiography” was a great joy to me. When I finished reading it, I felt that it is a great evidence that you are still the outsider’s outsider. You are still the ultimate idol of the bookish, isolated teenagers holed up in their bedrooms. So, in a sense nothing has changed with you. Some might say, considering the large amount of mainstream attention, this might seem like a misnomer. In fact, you always tell the brutal reality because you have the critical mind of an outsider. Why do you think so many musicians lack this attitude towards contemporary culture and abandon their imagination to so called “practical necessities”? 

I feel that a lot of people have given up on music precisely because of situations similar to the one I’ve just had with Harvest … that labels cannot cope with artists who are not clichéd.  But it’s never been the case throughout the history of music that a label in itself has changed music for the good.  It is always the artist, and it is  the artist that keeps people who work for record labels in their jobs.  Even if an artist has confusing ideas to a label, the ideas should be given a chance because the artists vision might help the label eventually, even if the label are too constricted to understand at first.  I don’t think a record label invented Alice Cooper or The Ramones or Patti Smith, or any artist that ever had a vision.  Now, I think, other bands will be reluctant to sign to Harvest because of how Harvest has treated me.  The vanity or ego of a label can also destroy a label rather than make it appear to be in control.

In “Autobiography”, you tell us about some details of how The Smiths emerged as an independent band in Manchester. Many things have changed over the past 30 years. So many of the people who are making the breaks today seem to be produced by established figures and the internet play a big role in this. If you are an emerging artist, the music industry must be frightening at the moment. If you had to enter the music industry today, how would you go about it? What advice would you give to aspiring musicians thinking of pursuing a career in the craft?

I know a lot of young people who, in another climate, would have made music, but who are repulsed by the way talent is now artificially created.  My own view is that it doesn’t matter how you break through as long as you have something to say, but, of course, it can’t be a coincidence that all of the major artists in the mainstream music chart have absolutely nothing to say and are utterly servile!  It seems to me that music is no longer a place for individual expression unless you just want to make music for yourself and your friends.  Every fact of the modern world is crying out for change and release, yet there is no evidence of this in the mainstream music charts.  It’s almost as if no one is allowed through unless they are … well, meaningless.  

Although streaming looks to be the future of music ‘consumption’ -I hate to use this word- a while ago some musicians, especially David Byrne and Thom Yorke, got some attention when they publicly complained about Spotify and other digital music services. Major labels love Spotify because they receive a huge amount of shares, but artists are not equal on it. There are indie labels, as opposed to majors, receive no advance, receive no minimum per stream. For years, the major record labels used their monopoly of distribution and their control of radio to prevent independent music from competing in the mainstream. Now with the record industry in disarray, do you think it’d be possible to change the system and let people decide what’s popular, not marketing?

The labels don’t want the people to choose.  Marketing is all that modern music is about, and it is only marketing and not talent or ability that creates success. This is why only the dumbo generation succeeds in pop without much trouble, because synthetic excitement isn’t likely to be a problem for the labels. But because marketing is the only reason why any singer is successful, songs with no merit become huge hits, and consequently the music world is unconvincing, and it relies upon awards to make singers appear to be genuine artists.  At the same time, young people who are serious about singing or playing an instrument would look at television talent shows and find them morally repulsive.  Which they are!

“World Peace Is None of Your Business” is a stunning record. In the opening track, you sum up the current desperate situation of the world. It’s a powerful anti-war, anti-state song. You openly agree with the anti-voting revolution. The No Vote campaign has been very much discussed in Turkey recently because of the local elections and presidential elections. I totally understand why you support this strategy. Yes, it is time for a form of change. Because the bad guys always win! How do we stop that? Is non-voting system alone enough? How do we achieve a nonviolent change?

Well, a little spark can cause a big fire! It doesn’t really take much to turn the world’s social outlook upside down.  I support the No Vote campaign because it is a silent vote for constitutional reform.  No vote means you have no confidence in whatever it is you’re served up.  The present system is entirely and absolutely authoritarian – and nothing else.  Electing the least of a hideous bunch always leads us to precisely the same unhappy place.  The idea of a single President or Prime Minister is ludicrous to me, because you are absolutely giving the divine right to a single individual to do what they please to other living beings, and to define rights and wrongs, and to carry out such dealings away from any public scrutiny.  Consequently, in the Middle East there never seems to be enough blood.  The human race has grown more nervous, not less, under the current regimes, and elected political parties persistently show themselves to want nothing to do with the people once they get the public vote.   

The song “Istanbul” has touched my heart deeply. Its lyrics are so poignant that most Turkish people related it to the resistance that took place in Turkey last year. The year 2013 was very tough for the Turkish people. There was a nationwide wave of protests against the oppression of the Islamic-rooted government. The Turkish police used tear gas and water cannon as the primary methods to disperse people. Their response to the civilians was extremely violent. Seven young people died and thousands were injured in the police crackdown on the protests across Turkey. Berkin Elvan, one of those young people who got killed by the cops, was only 14 years old. When you released “Istanbul”, almost everyone in Turkey couldn’t help but think of our brown eyed boy Berkin. Could this be just a coincidence?

It’s a not uncommon story, and you must remember how the Syrian unrest began with Assad arresting ten schoolchildren under the age of 15, and throwing them into prison where they were tortured. Assad did this because the kids had written DOWN WITH THE REGIME on a wall. This incident alone started the Syrian uprising, and the families of the schoolchildren took to the streets, and it was here that Assad’s Security Forces shot at the families and killed some of them.  This action then brought 20,000 people onto the streets chanting anti-government slogans, and Assad was free to slaughter whomever he wished. The UK government is now ready to re-engage with Assad!  But increasingly we see how civilian murders don’t actually matter at all with governments.  The recent Malaysian plane attack is a perfect example.  In the first few days the media referred to it as an attack, and then suddenly it became a disaster.  By ‘disaster’ they were telling us that nothing would be done about it, as if it were a flood or something.  We all see how civilian deaths do not register with world leaders unless a loss of oil or gas is involved, and suddenly there’s no question of military intervention.  What enrages me is how people who rise up against corrupt governments are referred to as rebels, protestors or agitators but never ever referred to as “the people”, which is what they are.  It is corrupt governments who are the rebels. You will never hear a news report say how “the police shot at the people”, yet you will always hear “the police shot at demonstrators” – as if demonstrators are not really people.  By calling the people ‘agitators’ or ‘rebels’ it divorces them from being your mother or your cousin.  You suddenly imagine fringe anarchists butting in.  The so-called Security Forces cause the most trouble and the most deaths throughout the world – Ferguson in the USA is a perfect current example – and the problem is that the Security Forces are beyond prosecution.  Because of this, nonviolent protest is always deliberately made to become violent by Security Forces so that the political issues are overshadowed by the news of violence instead, and this absolutely never fails.  So, instead of hearing why the people are taking to the streets in peaceful resistance, we are told of how several policemen were hurt in violent clashes, and this alone becomes the news story, and the plight of the people is ignored.  The last thing Security Forces ever want is peaceful protest because then the anti-government message is being aired and heard as loud as a bell.

You say when you’re in Istanbul you feel as if you could never die. And you should know that when you sing in Istanbul, we (all of your fans) feel the same. When are we going to experience this wonderful mutual feeling again? In October?

In December.  It is a Sunday evening.  I’ve always tried to get Istanbul Opera House, but it’s never available… or it doesn’t exist.

Ara Güler, a famous Turkish photojournalist, once said, "Istanbul is Jean Giraudoux's La Folle de Chaillot. Every since my childhood I always identified the city with the madwoman of Chaillot, a crazy woman of the type you can find in the Roman, Byzantine and Ottoman civilizations... Now she has grown old, but she never neglects her appearance. She puts on her jewelry, and applies her perfumes. She has caskets filled with jewelry from the old days of magnificent and grandeur. Touch this mad woman of the palace known as Istanbul anywhere you like and a jewel will appear." You revealed that Istanbul is the second to Rome as your most favorite city in the world. What image appears in your mind’s eye when you touch the city?

I love cities where the people are on the streets because I feel less alone.  If you are seen on the streets in England you must always account for why you are outside – I don’t mean politically, I just mean generally.  In America, anyone walking along the street is thought to be up to no good.  In England we are always enclosed, and usually zombified in front of a television.  In Istanbul and Rome I can walk and walk and walk, and I love to see groups of older people sitting around in squares or cafes just … doing nothing.  In England you can’t sit anywhere unless you buy something, and America is the same.  Unless you buy four bottles of wine you’re obliged to leave.  I also love societies where different age groups mix naturally, and I find this so in Turkey, and it’s very important and rewarding.  England and America look upon senior citizens as a problem. 

When you gave a concert in 2006 in Istanbul, you got on stage and saluted the crowd by saying “Zeki Müren!” It was a nice surprise for us, but nobody knows why you said that. How familiar are you with his music?

Not very.  He was introduced to me by an old friend (James Maker), and I found his style to be quite funny and soothing, and it interested me that such a traditionally macho culture could adopt a Zeki Muren without much fuss.  

“The Bullfighter Dies” emphasizes the cruelty to animals and human selfishness in a very effective way. I hope your new song could help to stop this horrific animal abuse in Spain. I don’t know if I am being too naive but listening to “Meat Is Murder” was sufficient to make me vegan years ago. On the other hand, we live in a society where violence has been very present at the most intimate levels. How hopeful are you that one day animal cruelty will be seen the same and given the same justice as human cruelty?

I think eating animals will be to the 21^st century what smoking tobacco was to the 20th century, and because this is becoming evident, the factory farmers are hitting back very hard.  I don’t know anyone at all who eats animals, but the dominant animal-haters always make sure they are heard and seen, and this is why people such as I, who do not financially profit from their views, must also keep jabbing away.  There is, in fact, no such thing as bullfighting, because no one actually fights a bull.  There are bullmurders, but not bullfights.  It’s similar to those who call themselves hunters, yet they are armed to the teeth with weaponry that gives them an absurdly childish advantage over the animal.  The so-called hunter doesn’t even come within close range of the animal.  Everything is done from a safe distance.  This is why I despise people like Prince William and Prince Harry who have a paranoid obsession with killing animals. They are so typical of the stupidly cruel killers who never actually get their hands dirty.  They are both absolute pests.

We also live in a society where violence is a cultural style belonging especially to men. That’s why I find the song “I’m Not a Man” very brave. Every line in the song is to the point and deadly accurate in describing how society’s definition of men harms the mind and identity. In “Autobiography”, you tell us that Bowie’s androgynous appearance shook the British society in the 1970s. Do you remember the first image you saw that blurred the physical distinction between genders and the text (poem/book/story etc.) you read that did the same?

This again is why I despise Prince William and Prince Harry.  There’s a crackdown on possession of firearms in England, but the only people we ever see with guns are the stupid Royals, yet nobody says anything!  I think violence is ingrained into our societies because of the abattoir or slaughterhouses, and we usually find that however a person is allowed to treat animals is also the way they feel entitled to treat humans.  On the subject of gender, I think Gertrude Stein was the first image I saw of someone who just wasn’t prepared to follow on behind.  But it isn’t always simply a question of heterosexuality or homosexuality.  There are as many variables in heterosexual society as there are in homosexual society.  Describing a person in terms of their sexuality actually tells you nothing about that person.  The human race is a lot more varied than we are generally encouraged to believe.  So, I therefore found such as Gertrude Stein to be interesting because their androgyny seemed to unite male and female in one, and didn’t close off any new or further experiences, which sounds very healthy to me.  This is why early David Bowie and Patti Smith seemed like messengers, yet most of us still live in societies that insist upon painfully limited gender roles, and the assumption of male heterosexual rightness is still the absolute face of global politics.

You have compiled the track-listing for the forthcoming Best of the Ramones CD/LP and you have also chosen the slave image. What impresses you most about the Ramones?

At first, nothing!  I thought they were terrible on the Monday that I  bought their first album, and by Tuesday I was sneaking back to re-listen, and by Wednesday I was playing the LP at midnight, and by Thursday I was shocked at their magnificence. It’s incredible how the Ramones are now so hugely popular.  If they were still alive they’d be the biggest band on the planet, yet they died thinking nobody loved them.

The music industry is one of the industries where it is socially acceptable to discriminate against females. In the last couple of years, some female musicians have spoken against gender discrimination in music. What’s your take on this issue?

I don’t think anything has changed, thus you will hear how “she’s one of the best female singers” whereas you would never hear “he’s a great male singer.”  In your question you ask me about female musicians, but really, isn’t the term ‘musicians who are female’ because otherwise we’re acknowledging the proper musician as being without doubt male.  It’s similar to when people use the term ‘a female doctor’ as if men have the absolute divine right to be doctors whereas women do not.  “It was a female police officer” sounds as if we’re saying ‘not a real police officer’.  In music, we still look back on early Patti Smith and The Slits as being such radical breakthroughs because they were definitely not fluffy and feminine, whereas it’s now entirely flipped back to the helpless little girl voice being the one we only ever hear on the radio.  The Spice Girls were marketed as ‘girl power’, which is exactly what they weren’t.  If they’d had any guts they would have called themselves The Slum Mums, and of course, forget girlhood, it ought to have been ‘woman power’ if anything.  Could you imagine The Strokes announcing ‘we represent boy power’?  

As far as I know, there are 13 books named after your lyrics. (Here’s the list: http://www.avclub.com/article/but-not-much-more-not-much-more-13-books-named-aft-104692) Have you read any of these books?

Only the Douglas Coupland book.  I also see that there’s a new Swedish TV drama called Viva Hate.  A lot of similar things happen.  There were films called Mute Witness and The Hand That Rocks The Cradle and Louder Than Bombs … and, uh, it’s impossible to list them all.  It thrills me, though.  It proves that someone is listening.

How do you stay balanced and recharge your battery, given the stress of modern life, and all the things you have going on in your career? Do you ever have to get away from the music or your responsibilities for a moment in order to re-center? If so, what kinds of things do this for you? And most importantly, how is your health in general?

I don’t manage to remain very balanced!  I’ve suffered from Chronic Fatigue Syndrome for several years, and I feel intensely melancholic every day.  But have you ever actually heard of anyone who found lasting happiness? I think human existence is painful... fear, loneliness, physical decay, ill-health, loss ... and we must face these things every single day whilst also exercising the most austere self-discipline about work, money, appearance, and so on.  It’s confusing also because although money in itself is not the source of life, everything arounds us tells us that it is.  

You’ve been in so many people’s lives for so many years. Your music has had such an existential tone over the years, bordering on bitter at times. And you still stand on stage and never get out of people’s consciousness with the years. When you look back over your musical career, is there a feeling that stands out from the rest?

It’s never felt like a career.  Not for one single minute.  In fact, I have no idea what it is!  Certainly I feel unwanted by the music industry, and the recent Harvest thing accentuates that.  But it was never different.  The fact that I’ve survived for so long is quite incredible.

Thank you very much again. I am excitedly waiting to see you in Istanbul!

Likewise, although I probably won’t spot you unless you look especially noticable.  Perhaps if you dressed up as a goat?

MORRISSEY: "GÜVENLİK GÜÇLERİNİN EN SON İSTEDİĞİ ŞEY BARIŞÇIL BİR PROTESTODUR."

5.9.2014

Müzik ikonu, indie rock'ın kurucusu The Smiths’in karizmatik vokalisti, unutulmaz duyarlı ve protest şarkıların şairane yazarı, hayvan haklarının yılmaz savunucusu Morrissey, temmuz ayında yayınladığı albümü “World Peace Is None of Your Business” için çıkacağı turne kapsamında, yeniden İstanbul’a geliyor. Pozitif Live’ın organize ettiği konser, aralık ayında gerçekleşecek. 

Morrissey, çok ender röportaj veren bir müzisyen. Albüm yayınlandığından beri İngiltere’de sadece Hot Press dergisine verdiği röportajdan sonra dünyadaki ilk röportajı almak kolay olmadı ama sonunda oldu.  “Istanbul” adlı şarkısının arka planını, oy verme karşıtı No Vote kampanyasına desteğini, müzik sektörünü, politikayı, toplumdaki kadın erkek cinsiyetlerine yüklenen rolleri, Zeki Müren’i ve tabii hayvan haklarını konuştuk Moz’la! 

Onun konumunda bir sanatçının, onca çok satışlı dergi, gazete dururken, müziğini benim kadar seven bir yazara özel röportaj vermesi, bugünün müzik dünyasında oldukça sıradışı. Ama Moz'la ilgili ne sıradışı değil ki... Amerika'nın en çok izlenen tv şovlarından Jimmy Kimmel'e eğlence için ördeklerin avlandığı Duck Dynasty programının yıldızı ile çıkmayı reddeder ama Türkiye'de bir müzik yazarına özel röportaj verir... Plak şirketlerinin dayatmalarına asla boyun eğmez ama YouTube üzerinde şarkılarına yapılan amatör videoları izleyip yaratıcılarına teşekkür eder. Morrissey'i yeteneğinin yanında özel kılan da bu farkları, ilkeleri, dik duruşu. Aralık ayındaki konseri heyecanla beklerken röportajı keyifle okumanızı dilerim. 

***

WEST SIDE STORY'DEN ESİNLENEN ISTANBUL VİDEOSU

Öncelikle sorularımı yanıtlamak için zaman ayırmanızdan dolayı teşekkür ederim. Benim için bir onur. Size Harvest draması hakkında bir şey sormayacağım; çünkü zaten mükemmel bir şekilde açıkladınız. Çoğu insan olanları anlamıyor ama plak şirketinizle aranızın bozulma şekli benim hoşuma gitti. Yaşadığımız toplumda, eğer başarılı olmak istiyorsak çenemizi kapamamız önerilir. Bana göre siz, bu yaygın anlayışa karşı tam bir panzehirsiniz. Hâlâ ilk gençlik dönemindeki gibi, müzik endüstrisinin saçmalıklarını daima reddeden aynı ruha sahipsiniz. Yalnız sormak istediğim bir şey var... “Istanbul” adlı şarkınıza video çekilmesi için plak şirketine karşı ısrarcı olduğunuzu ama onların yanaşmadığını söylediniz. Video için aklınızda belli bir fikir var mıydı?

Evet, “West Side Story” filminin açılış sahnesinden yola çıkarak ben ve grubum sokaklarda dans edecektik. Harvest yapmadı bunu. İlişkimizde ilk kırılma oydu, çünkü esasen alternatif bir fikirleri yoktu. Eğer daha iyi bir fikir varsa itirazdan rahatsız olmam. Sonuç olarak Harvest’ın başındaki yöneticinin fikri şuydu: “Morrissey’den kurtulalım.” Akıl sır ermeyecek kadar aptalca.

Şu satırları NME’de okudum: “Müzik için bu önemli dönemde, eski usuller yok olup yenileri henüz ortaya çıkmamışken, Morrissey’in şekillendirdiği bir bölüm olmadığını hayal edebiliyor musunuz? Böyle bir şey düşünülemez. “Son Yemek”ten İsa’yı çıkarmak gibi olurdu bu.” Size göre, bu çağda eski usullerin asıl amacı nedir?

Tam olarak ne demek istediklerinden emin değilim ama Lou Reed kuşağına bir referans olduğunu düşünebilirim; o kuşağın hepsi gelecek on yıl içinde muhtemelen göçüp gitmiş olacak. Ramones’un hiçbir üyesi artık yok. Belki de NME eski form derken, değişimin değerini ve müziğin gücünü anlayan, bu nedenle de farklı içerikleri kabul ettirmek amacıyla müzik yapan insanları düşünüyordur.

Fevkalade bir anlatımla kaleme aldığınız “Autobiography” adlı kitabınızı okumak benim için büyük bir zevkti. Okumayı bitirdiğimde, o kitabın, sizin hala dışlananlardan olduğunuza dair iyi bir kanıt oluşturduğunu düşündüm. Hâlâ odasına kapanıp kendini izole eden, kitaplara düşkün gençlerin idolüsünüz. Bir anlamda hiç değişmediniz. Bazıları yoğun ana akım ilgisini gözeterek bunun yanıltıcı olduğunu düşünebilir. Aslında her zaman acımasız gerçeği söylüyorsunuz; çünkü ayrıksı bir insanın eleştirel aklına sahipsiniz. Sizce neden çoğu müzisyen, günümüz kültürüne karşı bu tavırdan yoksun ve neden hayal güçlerini “pratik zorunluluklar” karşısında terk ediyorlar? 

Birçok insan, aynen benim Harvest ile yaşadığıma benzer durumlar yüzünden müzikten vazgeçiyor. Plak şirketleri klişe olmayan sanatçılarla baş edemiyor. Fakat tarihi boyunca müziği iyi yönde değiştiren plak şirketleri değildir. Bunu yapanlar daima sanatçıdır, plak şirketi için çalışan insanları işinde tutan da sanatçıdır. Bir sanatçı, plak şirketi için karışık fikirlere sahipse bile, o fikirlere şans tanınmalı; çünkü plak şirketinin ilk başta bunları kavramak için kısıtlı bir görüşü varsa bile, sonuçta sanatçının bakışı onlara yardım edebilir. Herhangi bir plak şirketinin Alice Cooper, Ramones, Patti Smith ya da vizyonu olan bir sanatçıyı keşfettiğini sanmıyorum. Harvest’ın bana yaptıkları yüzünden başka grupların da onlarla çalışmaktan tereddüt edeceklerini düşünüyorum. Bir plak şirketinin kendini beğenmişliği ya da egosu, onu kontrolü elinde tutuyor göstermekten ziyade aynı zamanda yıkabilir. 

“Autobiography”de The Smiths’in bağımsız bir grup olarak Manchester’da nasıl ortaya çıktığına dair ayrıntıları anlatıyorsunuz. (Kitap hakkındaki yazım) Son 30 yıl içinde çok şey değişti. Bugün çıkış yapanların birçoğu müzik sektöründe ağırlığı olanlar tarafından yaratılıyor ve internet bunda büyük rol oynuyor. Bugün isminizi duyurmaya çalışan bir sanatçıysanız, müzik endüstrisi korkutucu olabilir. Siz bugün müzik endüstrisine yeni giriyor olsaydınız, nasıl bir yol izlerdiniz? Bu meslekte kariyer yapmaya talip olan müzisyenlere ne tavsiye edersiniz?

Başka bir ortamda olsalar müzik yapabilecek birçok genç insan tanıyorum ama artık yetenek yapay olarak yaratıldığından geri çevriliyorlar. Benim görüşüm, söyleyecek bir şeyiniz olduğu sürece nasıl çıkış yaptığınız önemli değil, fakat elbette ana akım müzik listelerinde yer alan bütün büyük artistlerin kesinlikle söyleyecek hiçbir şeyinin olmaması ve düpedüz yaltakçılık yapmaları da bir rastlantı olamaz! Bana öyle geliyor ki, sadece kendiniz ve arkadaşlarınız için müzik yapmadığınız sürece, müzikte artık bireysel söyleme yer yok. Modern dünyadaki her olgusal gerçek, açığa çıkma ve değişim için haykırıyor, ancak ana akım müzik listelerinde bununla ilgili hiçbir belirti yok. Sanki bir anlam ifade etmedikleri sürece, kimsenin bunu yapmasına izin verilmiyormuş gibi görünüyor...

‘Stream’ müzik ‘tüketiminin’ geleceği olarak görünse de, bir süre önce bazı müzisyenler, özellikle David Byrne ve Thom Yorke, açık olarak Spotify ve diğer dijital müzik servislerinden şikayet ettiklerinde epey dikkat çektiler. Büyük plak şirketleri Spotify’ı seviyor çünkü büyük miktarda pay alıyorlar, ama o sistemde sanatçılar eşit değil. Büyüklerin aksine anlaşma yapıldığında para alamayan, stream başına telif hakkı elde edemeyen bağımsız plak şirketleri var. Büyük plak şirketleri, yıllardır dağıtım tekeli ve radyonun kontrolünü ellerinde tutarak bağımsız müziğin ana akımla rekabetini engelledi. Bugün artık müzik endüstrisinin içinde bulunduğu kargaşa ortamında, sistemi değiştirip, neyin popüler olduğuna pazarlamanın değil insanların karar vermesini sağlamak olanaklı mı?

Plak şirketleri insanların seçim yapmasını istemiyor. Modern müzik sadece pazarlama ile ilgili ve başarıyı yaratan yetenek ya da beceri değil sadece pazarlama. Bu nedenle de aptallar kuşağı fazla sorun yaşamadan pop müzikte başarılı oluyor; çünkü sentetik heyecan plak şirketleri için sorun oluşturmuyor. Herhangi bir şarkıcının başarılı olabilmesinin tek nedeni pazarlama olduğu için, hiçbir liyakate sahip olmayan şarkılar devasa hit haline geliyor. Netice olarak, müzik dünyası ikna edici değil; şarkıcıları gerçek sanatçı gibi göstermek için ödüllere bel bağlıyor. Bununla birlikte, şarkı söyleme ya da bir enstrümanı çalma konusunda ciddi olan genç insanlar, televizyonlardaki yetenek şovlarına bakıp onları ahlaki açıdan tiksindirici buluyor. Çünkü öyleler!

"GÜNÜMÜZDEKİ POLİTİK SİSTEM OTORİTER" 

“World Peace Is None of Your Business”, müthiş bir albüm. (Albüm hakkındaki yazım)Açılış şarkısında dünyanın içinde bulunduğu umutsuz durumu özetliyorsunuz. Savaş ve devlet karşıtı güçlü bir şarkı. Açıkça oy verme karşıtı kampanyayı (No Vote) destekliyorsunuz. Bu kampanya son yerel ve cumhurbaşkanlığı seçimleri dolayısıyla Türkiye’de de çok tartışıldı. Bu stratejiyi neden desteklediğinizi anlıyorum. Evet, değişim zamanı geldi. Çünkü daima kötüler kazanıyor! Fakat bunu nasıl durduracağız? Oy vermemek tek başına yeterli mi? Şiddetsiz bir değişimi nasıl başaracağız?

Ufak bir kıvılcım büyük bir ateşe neden olabilir! Dünyadaki toplumsal görüntünün altını üstüne getirmek fazla bir çaba da gerekmiyor. No Vote kampanyasını destekliyorum; çünkü bu anayasal reform için sessiz bir oy. Önünüze konana güveniniz olmadığı anlamına geliyor. Günümüzdeki sistem kesinlikle otoriter, başka bir şey değil. Berbat bir grubun içinden asgari düzeyde berbat olanı seçmek, daima aynı mutsuz ortamı yaratıyor. Tek bir devlet başkanı ya da başbakan düşüncesi bana saçma geliyor; çünkü tam anlamıyla, tek bir bireye, diğer bireyler üzerinde ne istiyorsa onu yapması, doğruyu ve yanlışı tanımlaması ve bunları kamu denetimine konu olmadan gerçekleştirmesi için kutsal bir hak veriyorsunuz. Netice itibariyle, öyle görünüyor ki, Ortadoğu’da akan kan yetmiyor. İnsan ırkı, günümüzdeki rejimler ve seçildikten sonra ısrarla halkla ilgili hiçbir şey yapmak istemeyen siyasi partiler yüzünden daha gergin bir hale geldi. 

“Istanbul” adlı şarkınız beni çok etkiledi. Sözleri öyle dokunaklı ki, Türkiye’de pek çok insan, şarkıyı ülkemizde geçen yılki direnişle ilişkilendirdi. 2013, Türk halkı için zor bir yıldı.  İslam kökenli hükümetin baskısına karşı ülke çapında protestolar oldu. Polis, insanları dağıtmak için gaz bombaları ve tazyikli su kullandı. Sivillere müdahaleleri aşırı derecede şiddetliydi. Ülke çapındaki olaylarda yedi genç öldü, binlerce insan yaralandı. Polisler tarafından öldürülenlerden birisi henüz 14 yaşındaki Berkin Elvan’dı. “Istanbul”u yayınladığınızda, Türkiye’de herkes ister istemez “kahverengi gözlü çocuk” olarak Berkin’i düşündü. Bu bir tesadüf olabilir mi?

Şarkıdaki nadir yaşanan bir hikaye değil. Suriye’deki kargaşanın nasıl başladığını, Esad’ın 15 yaşın altındaki 10 çocuğu tutuklayıp, işkence gördükleri bir hapishaneye attığını hatırlayın. Esad bunu yaptı, çünkü çocuklar duvara “Kahrolsun Rejim!” yazmışlardı. Bu olay tek başına Suriye’deki ayaklanmayı başlattı, aileler ve çocuklar sokaklara çıktı ve Esad’ın güvenlik güçleri onlara ateş ederek bazılarını öldürdü. Bunun sonucunda da 20 bin insan hükümet karşıtı sloganlar atarak sokakları doldurdu. Esad, kimi isterse onu katletmek için özgürdü. Bugün İngiltere hükümeti ise yeniden Esad ile işbirliği yapmaya hazır! Giderek sivil ölümlerinin aslında hükümetler açısından bir sorun yaratmadığını görüyoruz. Son Malezya uçak saldırısı da mükemmel bir örnek. İlk birkaç gün medya bu olaya saldırı dedi, sonra aniden felaket oldu. “Felaket” diyerek, bize sanki su baskını gibi bir şeymiş gibi, bu konuda hiçbir şey yapılamayacağını söylüyorlardı. Petrol ya da gaz kaybı yaşanmadıkça, sivil ölümlerinin dünya liderleri tarafından kayda değer görülmediğini hepimiz gözlemliyoruz. Beni öfkelendiren şey ise, yolsuz hükümetlere karşı başkaldıran insanlardan isyancı, protestocu ya da provokatör olarak söz edilmesi ama asla “halk” denilmemesi, oysa gerçek budur. İsyancı zorbalar yolsuz hükümetlerdir. Bir haberde “polis  insanlara ateş açtı” denildiğini asla duymazsınız ama her zaman “polis göstericilere ateş açtı” denir, sanki göstericiler insan değilmiş gibi... İnsanlara “provokatör” ya da “isyankar” demek, onları sizin anneniz ya da kuzeniniz olmaktan uzaklaştırır. Aniden anarşistlerin devreye girdiğini düşünürsünüz. Dünya çapında en büyük sorunu yaratıp en fazla ölüme neden olanlar, güvenlik güçleri diye adlandırılanlardır. Amerika’daki Ferguson olayı, mükemmel bir örnek. Sorun, güvenlik güçlerinin soruşturmanın üstünde görülmesi. Bu yüzden, şiddetsiz protestolar daima güvenlik güçleri tarafından bilinçli olarak şiddetli bir hale getirilir ki, böylece siyasi haberler şiddet haberlerinin gerisinde kalsın. Bu yöntem hep başarılı olur. O yüzden, insanların barışçıl bir direniş için neden sokaklara çıktığını duymak yerine, şiddetli çarpışmalarda polislerin nasıl yaralandığını duyarız ve bu kendi başına bir haber haline gelir, halkın söylemek istedikleri görmezden gelinir. Güvenlik güçlerinin istediği en son şey, barışçıl bir protestodur; çünkü o durumda hükümet karşıtı mesajlar yayılır ve bir çan kadar güçlü duyulur.

İstanbul’dayken hiç ölmeyecekmiş gibi hissettiğinizi söylüyorsunuz. Bilmelisiniz ki biz hayranlarınız da siz İstanbul’da şarkı söylerken aynısını hissediyoruz. Bu karşılıklı duyguyu bir daha ne zaman deneyimleyeceğiz?

Aralık ayında, bir pazar günü. Hep İstanbul’daki Opera Binası’nda  konser vermek istedim, ama hiç uygun olmuyor... ya da belki öyle bir yer yok.

Ünlü fotomuhabiri Ara Güler, bir keresinde İstanbul’u şöyle tanımlamıştı: “İstanbul, Jean Giraudoux’nun La Folle de Chaillot’sudur (Chaillot’daki Deli); ancak Roma, Bizans ve Osmanlı’da bulabileceğiniz türden çılgın bir kadın... O kadın artık yaşlansa da, giyim kuşamını asla ihmal etmez; daima mücevherlerini takar, parfümünü sıkar, süslü şapkalarını giyer. O çılgın kadın gibi, İstanbul’un herhangi bir yerine dokunun, karşınıza bir mücevher çıkar.” Siz İstanbul’a dokunduğunuzda aklınızda hangi hayal beliriyor?

Halkın sokaklarda olduğu şehirleri seviyorum çünkü daha az yalnızlık hissediyorum. İngiltere’de sokakta görülürseniz, mutlaka neden dışarda olduğunuzun bir açıklaması olmalıdır. Politik anlamda değil, genel olarak demek istiyorum. Amerika’da yalnız başına sokakta yürüyen birinin niyeti pek iyi görülmez. İngiltere’de daima kapalı alanlardayız ve genellikle bir televizyon karşısında zombileşir, yaşayan ölüye döneriz. İstanbul’da ve Roma’da saatlerce yürüyebilirim, yaşlı insanlardan oluşan grupların meydanlarda ve kahvelerde hiçbir şey yapmadan oturduğunu görmek hoşuma gidiyor. İngiltere’de bir şey almadığınız sürece hiçbir yerde oturamazsınız. Amerika’da da aynı; dört şişe şarap almadıkça, oradan ayrılmanız beklenir. Ayrıca farklı yaş gruplarının kendiliğinden karıştığı şehirleri seviyorum. Türkiye’de bunu görüyorum. Bence bu çok önemli ve yararlı bir durum. İngiltere ve Amerika, yaşlıları sorun olarak görüyor.

"MAÇO KÜLTÜRÜN ZEKİ MÜREN'İ KABUL ETMESİ İLGİNÇ"

2006’da İstanbul’da konser verdiğinizde, sahneye çıktınız ve kalabalığı “Zeki Müren!” diyerek selamladınız. Kimse bunu neden yaptığınızı bilmiyor. Zeki Müren’in müziğine aşina mısınız? 

Pek değil. Eski bir arkadaşım, James Maker bana tanıttı onu. Tarzını oldukça eğlenceli ve dinlendirici buldum. Geleneksel olarak böyle maço bir kültürün fazla bir itiraz olmadan Zeki Müren’i kabul etmesi ilginç geldi. 

“The Bullfighter Dies”, hayvanlara yapılan zulmü ve insan bencilliğini çok etkili bir şekilde vurguluyor. Umarım bu şarkı İspanya’daki korkunç hayvan tacizini durdurmaya yardımcı olur. Böyle düşünmekle çok mu saf oluyorum bilmiyorum ama “Meat Is Murder” benim vegan olmamı sağlamada etkiliydi. Öte yandan, şiddetin çok yoğun bir şekilde var olduğu bir toplumda yaşıyoruz. Bir gün hayvanlara yapılan zulmün insanlara yapılan ile aynı görüleceği ve aynı şekilde adaletin sağlanacağı konusunda ne kadar umutlusunuz?

20. yüzyılda sigara içmek neyse, hayvan yemenin de 21. yüzyıl için öyle olacağını düşünüyorum. Bu açık hale geldikçe, çiftçiler daha sert karşılık veriyor. Hayvan yiyen kimseyi tanımıyorum ama hayvanlardan nefret eden baskın kişiler daima duyulup görüldüklerinden emin olmak istiyor. Onların sahip olduğu görüşten finansal olarak kazanç elde etmeyen benim gibi insanların sürekli bu konuyu deşelemek zorunda olmasının nedeni bu. Aslında gerçekte boğa güreşi diye bir şey yoktur, çünkü kimse boğa ile güreşmiyor. Boğa katilleri var, boğa güreşçileri yok. Kendisine avcı diyenler için de benzer bir durum söz konusu; tepeden tırnağa silahlanıp hayvana karşı kendilerine çocukça bir üstünlük sağlıyorlar. Avcı denilen kişi hayvana yakın mesafede bile durmuyor, her şey güvenli bir uzaklıktan yapılıyor. Hayvanları öldürmeye karşı paranoid bir tutku besleyen Prens William ve Prens Harry gibi insanlardan nefret etmemin nedeni bu. Ellerini asla kirletmeyecek, öyle tipik ve aptal gaddar katiller ki... İkisi de tartışmasız başbelası. 

Aynı zamanda şiddetin özellikle erkeklere ait bir kültürel özellik olarak görüldüğü bir toplumda yaşıyoruz. Bu nedenle “I’m Not a Man” adlı şarkınızı çok cesur buluyorum. Şarkıdaki her dize çok isabetli, toplumdaki erkek tanımının zihne ve kimliğe nasıl zarar verdiğini çok doğru bir şekilde açıklıyor. “Autobiography”de ise, Bowie’nin androjen görüntüsünün 1970’lerde İngiliz toplumunu nasıl sarstığını anlatıyorsunuz. Cinsiyetler arasındaki fiziksel ayrımı silikleştiren ilk gördüğünüz imajı ve okuduğunuz yazıyı (kitap/şiir vb.) hatırlıyor musunuz?

Bu da Prens William ve Prens Harry’den nefret etmemin nedeni. İngiltere’de silah taşıma konusunda sıkı önlemler var. Fakat silahla görebildiğimiz tek insanlar aptal Kraliyet ailesi. Yine de kimse hiçbir şey demiyor! Şiddet, mezbahalar ya da kesimhaneler yüzünden yaşadığımız toplumlarda kökleşmiş durumda ve genellikle görüyoruz ki, bir insan hayvanlara nasıl davranıyorsa insanlara da öyle davranıyor. Cinsiyet konusunda, sanırım Amerikalı yazar Gertrude Stein, geride kalanları takip etmeye hazır olmayan bir insana dair gördüğüm ilk imajdı. Fakat bu her zaman sadece bir heteroseksüellik ya da eşcinsellik konusu değildir. Bir insanı cinsiyetiyle açıklamak, çoğu zaman bize o insan hakkında hiçbir şey söylemez. İnsan ırkı, genel olarak inanmamız beklenenden çok daha çeşitli. Gertrude Stein gibi olanları ilginç buldum; çünkü androjenlikleri erkek ile kadını bir araya getiriyordu, yeni ve farklı deneyimlere kapıyı kapatmış değildi, ki bu bana çok sağlıklı geliyor. Bu nedenle ilk dönemlerinde David Bowie ve Patti Smith bir elçi gibi görünüyordu. Oysa çoğumuz hâlâ acı verici bir şekilde sınırlı cinsiyet rolleri konusunda ısrar eden toplumlarda yaşıyoruz ve heteroseksüel erkek doğruluğuna dair varsayım, hala küresel politikanın değişmeyen yüzü. 

Müzik endüstrisi, kadınlara karşı ayrımcılığın toplumsal olarak kabul edildiği endüstrilerden birisi. Son birkaç yıldır, bazı kadın müzisyenler müzikteki kadın ayrımcılığına karşı seslerini yükseltti. Sizin bu konudaki görüşünüzü merak ediyorum. 

Pek fazla bir şey değişmedi. Bu nedenle “en iyi kadın şarkıcılardan birisi” denildiğini duyarken, “çok iyi bir erkek şarkıcıdır” denildiğini duymazsınız. Sorunuzda bana kadın müzisyenler hakkında soruyorsunuz, fakat gerçekten “kadın müzisyen” ifadesi, müzisyenin kuşkusuz erkek olduğunu kabul etmenin sonucu değil mi? Sanki erkeklerin doktor olmak için kutsal bir hakları varmış ama kadınların yokmuş gibi “kadın doktor” denmesine benziyor. “O bir kadın polisti”, sanki “gerçek bir polis değildi” demek gibi geliyor. Müzikte, hâlâ ilk dönem Patti Smith ve The Slits’i çok radikal çıkışlar olarak görüyoruz. Çünkü kesinlikle narin ve feminen değillerdi. Oysa günümüzde radyolarda tek duyduğumuz çaresiz küçük kız sesi. The Spice Girls, “kız gücü” diye pazarlandı, oysa hiç de öyle değildi. Eğer biraz cesaretleri olsaydı, kendilerine The Slum Mums (Varoş Anneleri) derlerdi; kızlığı bir yana bırakın, bir şey diyeceklerse, bu “kadın gücü” olmalıydı. The Strokes’un “oğlanların gücünü temsil ediyoruz” dediğini hayal edebiliyor musunuz? 

Ramones grubunun yeni çıkacak En İyiler seçkisini siz hazırladınız ve albüm kapağını da belirlediniz. Ramones ile ilgili sizi en çok etkileyen şey neydi?

İlk anda hiçbir şey! İlk albümlerini aldığım pazartesi günü berbat olduklarını düşündüm, salı günü yavaşça el atıp yeniden dinledim, çarşamba günü plağı geceyarısı çalıyordum ve perşembe günü ihtişamları beni şoke etmişti. Ramones’un şu anda bu kadar popüler olması inanılmaz. Hayatta olsalardı, gezegendeki en büyük grup olurlardı ama kimsenin onları sevmediğini düşünerek öldüler.

Bildiğim kadarıyla sizin yazdığınız şarkı sözlerinden esinlenen 13 kitap var. Herhangi birini okudunuz mu?

Sadece Douglas Coupland’ın yazdığı “Girlfriend In A Coma”yı okudum. Ayrıca İsveç’te “Viva Hate” adlı yeni bir televizyon dizisi var. Buna benzer çok şey oluyor. “Mute Witness”, “The Hand That Rocks The Cradle”, ve “Louder Than Bombs” adlı filmler vardı... Hepsini listelemek olanaksız ama beni heyecanlandırıyor. Birisinin beni dinlediğini kanıtlıyor.

Modern hayatın stresleri ve kariyerinizde olan onca şeyden sonra nasıl dengeli kalıp enerji topluyorsunuz? Müzikten ya da sorumluluklarınızdan biraz uzaklaşmak zorunda kaldığınız oluyor mu? Eğer oluyorsa ne yapıyorsunuz? En önemlisi, sağlığınız nasıl?

Çok dengeli kalmayı beceremiyorum! Bir süredir kronik yorgunluk sendromuna yakalandım, her gün son derece melankolik hissediyorum. Ama hiç kalıcı mutluluğu bulan birini duydunuz mu? Bence insanın varoluşu acı verici... korku, yalnızlık, fiziksel çöküş, hastalıklar, kayıplar... Bunların hepsini her gün yaşamak zorundayken aynı zamanda iş, para, görünüş ve bir sürü şey ile ilgili en çetin kişisel disiplini de göstermemiz gerekli. Bu ayrıca kafa karıştırıcı çünkü para yaşama nedeni olmamasına rağmen çevremizdeki her şey aksini söylüyor. 

Uzun yıllardır birçok kişinin hayatındasınız. Yıllar içinde müziğiniz, kimi zaman acı da vererek, hep insanın varoluşuyla ilgili oldu. Hala sahnedesiniz ve o geçen yıllar sizi insanların bilincinden silmedi. Müzik kariyerinize baktığınızda bütün o karışık duygular içinde diğerleri arasında öne çıkan var mı?

Hiç kariyer gibi gelmedi bana. Aslında ne olduğu konusunda hiçbir fikrim de yok. Kesinlikle müzik endüstrisi tarafından istenmediğimi hissediyorum. Son Harvest meselesi de bunu gösteriyor. Ama hiçbir zaman farklı olmadı. Bu kadar uzun süre varlığımı sürdürmem oldukça inanılmaz.

Soruları yanıtladığınız için tekrar teşekkür ederim. Sizi İstanbul’da görmeyi heyecanla bekliyorum!

Ben de öyle ama özellikle fark edilebilir bir görüntünüz olmazsa sizi ayırt edemeyebilirim. Belki bir keçi kostümü giyersiniz? 

VEGAN LOGIC XLIII - LOU REED - 28.10.2013

Lou Reed gibi rock müziği şekillendiren bir müzisyenin 50 yıla yaklaşan devasa kariyerini sadece 1 saatte tam olarak anlatmak olanaklı değil elbette ama pazar gecesi üzücü haberi alınca onu anmak istedim. Normal akışına göre planladığım Vegan Logic'i değiştirip sabah 03.00'e kadar oturdum ve bir Lou Reed programı hazırladım. Onun şarkılarını hep dinleyeceğiz, yaptıkları için her zaman müteşekkir kalacağız, onu hiç unutmayacağız. Güle güle Lou Reed...

Dün akşam Dinamo FM'de canlı yayınlanan programın kaydını aşağıdaki bağlantılardan dinleyebilirsiniz.

1- The Velvet Underground - Sunday Morning

2- Laurie Anderson & Lou Reed - In Our Sleep

3- Lou Reed - Wild Child

4- Lou Reed - Perfect Day 

5- Lou Reed - Walk on the Walk Side

6- Lou Reed - Satellite of Love 

7- Lou Reed - Magic and Loss

8- Lou Reed - Waves of Fear

9- Lou Reed - Caroline Says II

10- Lou Reed - Romeo Had Juliette

11- Lou Reed - Street Hassle

12- Lou Reed - Rock and Roll Heart

VEGAN LOGIC XXXXIII - LOU REED - 28.10.2013 by Veganlogic11

_

“Müzik sektörünü avukatlar ve muhasebeciler ele geçirdi”

© Zülal Kalkandelen
Cumhuriyet / 29 Nisan 2012

Ken Scott, müzik dünyasının en saygın prodüktörlerinden birisi. 60’lardan bu yana, The Beatles, Pink Floyd, David Bowie, Elton John, Jeff Beck, Lou Reed, Duran Duran, Supertramp, Devo gibi başarılı isimlerle çalıştı. 6 Haziran’da Bobby Owsinski ile birlikte yazdıkları “Abbey Road to Ziggy Stardust” adlı kitabı çıkıyor. Bu tarih, aynı zamanda The Beatles’ın ünlü Abbey Road Stüdyoları’nda yaptığı ilk kaydın 50. yılı ve Scott’ın David Bowie ile birlikte prodüktörlüğünü üstlendiği “The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars” albümünün 40. yılı. Efsanevi müzik adamı Ken Scott’ı Los Angeles’taki evinde bulup konuştum.

Bowie için yaptığınız ilk çalışma sanırım “Space Oddity” albümünün ses mühendisliğini üstlenmek olmuştu. Nasıl gerçekleşti bu?

Londra’daki Trident Stüdyoları’nda görevliydim ve albüm kaydı orada yapılınca o iş de bana düştü. O rastlantısaldı ama o sırada iyi anlaştık ki çalışmalarımız sonrasında da devam etti.

Bowie’den önce The Beatles için de “Magical Mystery Tour” ve “Abbey Road” albümlerinde aynı görevi üstlendiniz. Onlarla çalıştığınız dönemde grup üyeleri hakkındaki izleniminiz nasıldı?

Onlarla birlikte olduğum sırada hepsi harikaydı, birlikte çok eğlendik. Bazen tartıştıkları olurdu. Ama bunca yıldır çok sayıda isimle çalıştım ve müzisyenlerin zaman zaman öfkelenip, sinirlerine hakim olamadıkları tek bir albüm çalışması hatırlamıyorum. Sanatçılar eserlerini yaratırken doğal olarak her ayrıntıya odaklanıyor ve bu onları bazen fazla hassas yapabiliyor. The Beatles ile çalıştığım dönemden çok keyif aldım ve bu süre zarfında grup üyelerinin hiçbirisi geçmişte basında yazıldığı kadar kötü değildi.

Pink Floyd ile ne zaman tanıştınız? Onlarla yaptığınız ilk çalışma hangisiydi?

Ben Abbey Road’da görev yaparken Pink Floyd, ilk albümünü kaydetmek üzere stüdyoya geldi. O sırada stüdyoda “mastering” denilen işi yapıyordum. Onlarla ilk olarak Syd Barrett ile kaydedilen son single “Apples and Oranges” ve “Paint Box”ta bir araya geldim. Sonra grupla ilişkim sürdü. Çünkü geçmişte grubun prodüktörü Norman Smith ile uzun süre çalışmıştım. Daha sonra David Gilmour’un yer aldığı albümle çalışmalarımız devam etti.

O dönemde grup üyelerinin arasındaki ilişki nasıldı?

Çok iyiydi. Genel olarak çok eğlenirdik. Roger Waters, her ayrıntıyla çok ilgilenirdi. “Apples and Oranges”ın kaydını hatırlıyorum. Single’ı oldukça hızlı bir şekilde çıkarmak gerekiyordu. O nedenle üzerimizde bir baskı hissediyorduk. Fakat hepsi çok profesyoneldi; önemli bir sorun yaşanmıyordu. Kayıt sırasında stüdyoya ağır bir havanın hakim olduğu işleri sevmiyorum. Pink Floyd ile çalışırken böyle bir durum hiç olmadı.

40 YIL SONRA HÂLÂ ZIGGY STARDUST HAKKINDA KONUŞMAK

Sözü yine Bowie’ye ve Ziggy Stardust’a getirmek istiyorum. Onunla ilk olarak ne zaman ve nasıl karşılaştınız? Ziggy Stardust için yapılan planlarp nasıl ortaya çıktı?

David’le ilk karşılaşmam yine stüdyoda çalışırken bana verilen bir görevle oldu. “Space Oddity” ve “The Man Who Sold the World” albümlerinde ses mühendisi olarak çalışırken, onun çok hoş bir insan olduğunu düşündüm. Kuşkusuz yetenekliydi ama onu hiç büyük bir yıldız olarak görmemiştim. Sonra bana “Hunky Dory” albümünün prodüktörlüğünü birlikte üstlenmeyi önerdi. Eşi Angie ile birlikte bir akşam evime geldiler, bana “Hunky Dory” için elindeki materyali dinletti. Ne kadar üstün bir yeteneği olduğunu o anda anladım. “Hunky Dory”nin kaydını tamamladığımız sırada, birkaç hafta sonra David bana “Yeni bir albüm kaydedeceğiz” dedi. “Şaka yapıyor olmalısın! Hunky Dory daha yayınlanmadı bile...” diyerek hayret içinde karşılık vermiştim ama o ciddiydi. “Sen pek hoşlanmayacaksın ama yeni albümün soundu daha sert, daha rock’n roll olacak” dedi. Ama yanılıyordu, albümü çok sevdim. Ziggy ile ilgili her şey o şekilde başladı ve ardından stüdyoya girdik. Gruptakiler, albümde kullanılacak materyalin bir kısmını önceden biliyordu ama bir kısmını da stüdyoda ilk kez gördüler. İki hafta içinde kaydı tamamlayıp işi bitirdik. Her şey o kadar kısa bir zamanda oldu. O sırada Ziggy Stardust’ın bir karakter olarak tanımlanması üzerine hiçbir konuşmamız olmadı. Bütün o hikaye sonradan şekillendi.

Ziggy Stardust’ın etkisi ve önemi, bir albümün çok ötesine geçti. 40 yıl sonra hâlâ onun hakkında konuşuyor olmamız müthiş. 1972 yılında, böyle bir albüm kaydettiğinizin farkında mıydınız?

Hayır, bunun asla farkında değildik. Ziggy’i seviyorum, çok iyi bir albüm ama 40 yıl sonra onun hakkında konuşuyor olmak benim için de garip. Eskiden müzisyenler, yılda iki tane albüm yapmalarını şart koşan sözleşmeler imzalarlardı. Yani aralarında 6 ay olurdu. İkinci albüm çıktığında insanlar hâlâ ilk çıkanı konuşuyor olursa ne yapacağımız hakkında endişe duyardık. Ziggy çıktığında, 40 yıl sonra onu konuşuyor olacağımız hakkında en ufak bir öngörümüz yoktu. Eğer olsaydı, olan biten her şeyi not alırdık ama almadık...



Bowie ile stüdyodaki deneyimleriniz nasıldı? Çalışması zor bir insan mı?

Onun hakkında söyleyebileceğim tek şey, çalışması çok keyifli bir insan olduğu. İşleri kolaylaştıran, gerçek bir profesyonel. Birlikte çalıştığım en iyi vokalist. Sıra vokale gelince her şey kolaylaşırdı. David, kayda başlar ve tek seferde bitirirdi. Herkesin bugün dinlediği de o ilk kayıtlardır. Bir şarkının vokallerini ikinci kez kaydettiği hiç olmadı. Her defasında mutlaka en doğru sesle başlar ve ilk kayıtta tek seferde tamamlardı işini. Benim bazen ikinci mısraya bir daha baksak dediğim olurdu ama o gerek görmezdi. Sonra tekrar dinlediğimde anlardım ki o yine haklı, hiç hata yapmazdı. Gerçekten inanılmazdı.

O nedenle kendisine “One-Take-Bowie” dendiğini okumuştum.

Ben hiç duymadım bu ünvanı.

Paul Trynka’nın Bowie hakkında yazdığı “Starman” adlı biyografide de geçiyor bu ifade.

Ben duymamıştım ama doğru bir anlatım. Aynen öyleydi çalışma tarzı.

Bowie ile hâlâ görüşüyor musunuz?

Ara sıra e-posta ile haberleşiyoruz. En son ocak ayında yaşgününde haberleştik.

Sağlığı hakkında bazı haberler yayılıyor zaman zaman. Kendisi iyi mi?

O dedikoduları ben de duydum ama ne onaylayabilir ne de yalanlayabilirim. Söyleyebileceğim tek şey, David, döneme göre yaşamak istediği karakteri kendisi belirler. Değişmeyi seçmedikçe ona o karakterle ilgili soru sormak olanaklı değil. Benim düşüncem, şu anda seçtiği karakter, kızıyla kurduğu baba ilişkisini sürdürüyor ve bundan yüzde yüz keyif alıyor.

Yeniden konser vermesi konusunda umut var mı?

Bu konuda hiçbir konuşmamız olmadı. Bilemiyorum.

Ziggy Stardust, destansı rock yıldızı düşüncesinin temelini attı. Bütün dünyada etkisi büyük oldu ama Bowie daha sonra, “O karakter yıllarca yakamı bırakmadı” diyerek yakındı. Neden bunu söyledi?

Her başarılı sanatçı, yoluna devam etmek için aynı şarkıları yıllarca söylemek zorunda kalıyor. Bir süre sonra bu sıkıcı olmaya başlayabilir. Ben kendi kariyerim boyunca farklı müzik türlerinde işler yapabildiğim için şanslıydım. Sürekli bir değişim içindeydim. David Bowie ya da Elton John’u düşünün; 40 yıldır aynı şarkıları söylemek bıktırıcı olsa gerek. Eminim David, o sözleriyle bu tür bir hissi yansıtıyordu.

Açık ki Ziggy, Bowie’nin karakterini derinden etkiledi ve sonunda 3 Temmuz 1973’te Londra’nın Hammersmith Odeon adlı salonundaki konserinde yaptığı açıklamayla hem Ziggy’yi hem de kendisini müzik sahnesinden silmek istedi. “Bu sadece turnenin son konseri değil, aynı zamanda bizim de son konserimiz” derken hem kendisine eşlik eden The Spiders from Mars adlı üçlüden hem de Ziggy olmaktan bunalmıştı sanırım.

David işte... O değişimi seviyor. Değiştiği zaman, bir dönem kullandığı karakteri tamamen değiştirir. Bir sonraki yaptığımız albüm “Pin Ups”tı. O zamana kadar kullandığı karakteri tümüyle değiştirmemişti ama ondan sıkıldığı belliydi. Başka bir aşamaya geçmek istedi ve geçti.

Bowie’nin “Five Years” adlı şarkıyı kaydederken ağladığını okumuştum. Nedeni neydi?

“Five Years”, oldukça yavaş ritimle başlayıp giderek hızlanan bir şarkıydı. Biz stüdyoda en iyi soundu elde etmeye çalışıyorduk. Bowie, dramatik sahne eğitimi de almış bir sanatçı. Şarkıyı söylerken kendisini tamamen kaptırdı. Şarkıdaki gibi dünyanın beş yıl içinde sonunun geleceğini düşünen herhangi bir insan, bundan büyük üzüntü duyabilir. Onun da yaşadığı oydu. Şarkıyı söylerken aşırı derecede etkilendiğini hatırlıyorum.



ZIGGY'NİN ETKİSİNİ ZAMAN İÇİNDE ANLADIK

Uncut dergisinin nisan sayısında “Starman, İngiltere’nin Bowie’ye tamamen tutulduğu andı” dediğinizi okudum. Bowie’nin Top of the Pops’a çıkışını sağlayan o şarkıydı ama single listesine 49 numaradan girmişti. “The Rise and Fall of Ziggy Stardust and the Spiders from Mars” albümü yayınlandığında da çok sayıda eleştirmen, konseptten rahatsızlık duymuştu. Hatta Melody Maker, Bowie’yi “süper parodici” olarak tanımlamıştı. Bütün bu rüzgar nasıl tersine döndü ve albümün etkisi 40 yıldır geçmedi?

Zamanla bazı değişiklikler oldu elbette ama bu değişim yavaştı. Biz günlük işlerle uğraşırken yaşananların tam olarak anlamını kavrayamadık o dönemde. Çocuğunuzun büyümesini anı anına fark edememeniz gibi... Sonra birden geçmişten bir fotoğraf görürsünüz ve “Aman Tanrım, ne kadar büyümüş!” dersiniz. Size çok yakın olan her şeyde yaşanır bu durum. Ziggy’nin etkisini biz de ancak zaman içinde fark edebildik.

The Beatles, Pink Floyd ve David Bowie dışında, Elton John, Duran Duran, Jeff Beck, Supertramp, Lou Reed, Devo gibi birçok isimle de çalıştınız. Kariyerinizin en iyi ve kötü anlarını belirleyebiliyor musunuz?

Burada da yine çocuk benzetmesini kullanacağım. Hepsini seviyorum. En iyi ya da en kötü yok. Yaptığım işlerin yüzde 98’ini çok sevdim, içlerinden birisini seçemem. Birisi diğerinden daha kötüydü de diyemem. Şanslıyım ki, onlar zaten çok az.

6 Haziran’da Bobby Owsinski ile birlikte yazdığınız “Abbey Road to Ziggy Stardust” adlı kitabınız yayımlanıyor. Bu çalışmayı yaparken nasıl bir araştırma ve yazma süreci yaşadınız?

Bu bir süredir aklımızda olan bir projeydi. Çünkü insanlar sürekli ne zaman kitap yazacağımızı soruyordu. Ben sadece doğru zamanda olmasını istiyordum. Sonunda yayınevi benimle temas etti ve oturup konuştuk. Çok iyi bir yazar olan Bobby Owsinski ile de anlaşınca, elimde olan materyalle işe başladım. Bazen de o yazdıklarını bana gönderiyor, ben onlar üzerine kendi katkılarımı ekliyordum. İngiltere’de doğdum ama uzun bir süredir Los Angeles’ta yaşıyorum. Yine de kendimi İngiliz hissediyorum. Bu kitabın bir Amerikan kitabı değil, İngiliz kitabı olmasını istedim. O nedenle kendi sesimi, kendi ruhumu koymam lazımdı içine. Müzik sektöründeki çalışmalarım dışında ilk kez bir kitap yazıyorum. Kitabın iyi ya da kötü olup olmadığını ben söyleyemem. Okuyanlar olumlu eleştirilerde bulunuyorlar ama çok heyecanlı ve biraz da tedirginim bu konuda.

"BU İŞE PARA KAZANMAYI BEKLEYEREK GİRMEYİN"

Kitabı yazarken ne gibi zorluklarla karşılaştınız?

Yazma kısmı kolaydı. Çünkü Bobby, yazılanları belli bir forma sokarak işi çok kolaylaştırdı. Zor olan, olaylar hakkında insanların hafızalarını tazeleyip doğru bilgiye ulaşmaktı. Benim anılarım hâlâ taze. Yazdıklarımın olayları aynen olduğu gibi aktarmasına çalıştım. Kitabı yazarken çok sayıda insanla konuştuk. Onların anlattıklarıyla karşılaştırma yapmak yararlı oldu. Hatta geçmişte olanları daha net hatırlamama yardımcı olması için terapiye de gittim ama o pek işe yaramadı. Sonuç olarak işin en zor kısmı, hafızaları çalıştırmaktı.

Siz çalışmaya başladığınızdan bu yana müzik sektörü nasıl değişti?

Muhasebeciler ve avukatlar tarafından yürütülen bir iş haline geldi. Ben yeteneğe ve sonunda onun kazanacağına inanıyorum. En iyi olanı o belirleyecek. Şükürler olsun ki internetle birlikte bu süreç başladı. Eskiden büyük plak şirketleri müzikten anlayan insanlar tarafından yönetilirdi. Birçoğunu yönetenlerin kendisi de sanatçıydı. Günümüzde ise bu şirketler, müzikten hiç anlamayan, tek amaçları bu yolla çıkar sağlamak olan tüccarlar tarafından yönetiliyor. Müzik yapmanın ne demek olduğu, bir müzisyenin sanatını üretirken ne gibi aşamalardan geçtiği konusunda hiçbir fikirleri yok. Bu insanların olan biteni anlamalarını sağlamak gerekiyor. Bu sağlanırsa belki müzik endüstrisi sağlığına kavuşur...

Bugünlerde sizi heyecanlandıran yeni gruplar var mı?

Yeni grup olarak sınıflandıramam ama Foo Fighters’ı ve Dave Grohl’u seviyorum. Kendini fazla ciddiye almayan, hoş bir insan. Ayrıca Carina Round var. İngiliz bir müzisyen ama Los Angeles’ta yaşıyor. Çalışmalarını çok beğeniyorum. Yeni bir albümü çıkacak yakında.

Müziği bir sanat olarak icra etmek isteyen müzisyenlere ne gibi önerileriniz olabilir?

1 numaralı önerim, verebildiğiniz kadar konser verin. Sizi dinleyenin bir kişi ya da 10 bin kişi olmasını önemsemeden her fırsatta çalın. Canlı performansınızı geliştirmeyi ancak bir kitle karşısında çalarak öğrenirsiniz. The Beatles, Hamburg’da bu şekilde haftada altı gece bedava konser vererek iyi çalmayı öğrendi. Onu yapmasalardı, sonradan o kadar iyi olamazlardı. İkinci önerim, bu işe para kazanmayı bekleyerek girmeyin. Öncelikli amacınız iyi müzik yapmak olsun. Eğer şanslıysanız, para da onun arkasından gelir.

http://cumhuriyet.com.tr/?hn=334346

_

Vitrindeki Albümler 59:

© Zülal Kalkandelen
Cumhuriyet/ 27 Şubat 2011

MARIANNE FAITHFULL- Horses and High Heels (Dramatico)

Marianne Faithfull’un yıllar geçtikçe iyice çatallaşan sesi kimisine göre eski zevki vermiyor; hatta artık şarkı söylemeyediğini düşünen de var. Ben tersini düşünenlerdenim; onun o pürüzlü sesini dinlemeyi seviyorum. 2008’de Babylon’da verdiği konseri de bana göre çok keyifliydi.

60’ların ikonu, yeni albümünün turnesi kapsamında mayıs ayında yine geliyor İstanbul’a; bu defa İstanbul Modern'de konser verecek. (Konserin önce Aya İrini'de yapılacağı duyurulmuştu; ancak sonradan Twitter'da @burutay'dan öğrendiğime göre İstanbul Modern'e alınmış.)

Yeni diyoruz ama aslında 13 şarkının yer aldığı albümde sadece 4 yeni şarkı var; diğerleri cover.

Cover’lara baktığımızda çok sayıda tanıdık isim ve şarkı var. Albümü, The Gutter Twins’in muhteşem yorumuyla hafızalara kazınan “The Stations”la açıyor Faithfull. Elektro gitarın öfkeli tonundan arındırıp yaylıları öne çıkarınca, daha melankolik bir ruh sinmiş şarkıya.

Bir diğer tanıdık şarkı, Carol King ve Gerry Goffin bestesi “Goin’ Back”. Bu şarkıyı Dusty Springfield’in ipeksi sesinden, sonra da The Byrds’den dinleyip sevmiştik; Faithfull versiyonu da güzel ama tercih yapacaksam Dusty’ninkini tercih ederim.

Allen Toussaint imzalı “Back in baby’s arms” albüme groove havası taşırken, Jackie Lomax şarkısı “No Reason” 60’lardan rock esintisi yaratmış.

Marianne Faithfull ile gitarist Doug Pettibone’un birlikte yazdıkları yeni şarkı “Eternity”de, sürpriz bir şekilde Brian Jones’un 1971’de Fas’taki Joujouka kayıtlarından bir sample kullanılmış.

60’ların pop grubu The Shangria-Las’ın “Past, Present and Future” adlı şarkısının sözlerini söylemekten ziyade okur gibi seslendirmiş Faithfull. 13 şarkının içinde onun ses tonuna en çok yakışan da bu olmuş.(Gerçi burada "Şarkı söylememiş, sözleri okumuş" diyenleri duyar gibi oluyorum; çok da haksız değiller ama o sözleri Marianne Faithfull'un sesinden dinlemek bana çok hoş geldi.)

New Orleans’ın Fransız Mahallesi’nde kaydedilen albümde belirgin şekilde o bölgenin havası hissediliyor. Faithfull’a esas olarak yerel müzisyenler eşlik etmiş; fakat Lou Reed, George Porter Jr. MC5’dan Wayne Kramer gibi adı anılmadan geçilmeyecek bazı efsane isimler de albüme katkıda bulunmuş.

Büyük çoğunluğu cover’lardan oluşsa da, özellikle 60-70’lerin folk rock müziğini sevenler için öneriyorum bu albümü.

Albüm için hazırlanan tanıtım filmi:

Marianne Faithfull - Horses and High Heels - EPK
Yükleyen naivepromo. - Yüksek çözünürlüklü video keyfini yaşayın!

"Horses and High Heels":


"The Stations" (The Gutter Twins cover)

Çok kültürlü, bol yıldızlı bir konser

© Zülal Kalkandelen
Cumhuriyet/ 16 Ekim 2010

NEW YORK- 90’lı yılların sonunda, Gorillaz ilk kurulduğu günlerde bir gün New York’un devasa salonlarından Madison Square Garden’da konser vereceği söylense inanır mıydınız?

Acaba grubun kurucuları İngiliz müzisyen Damon Albarn ile karikatürist Jamie Hewlett inanır mıydı?

1998’de bir proje olarak başlayan ve karikatür karakterleriyle ünlenen Gorillaz’ı “Escape to Plastic Beach” turnesinin New York ayağında izleme fırsatı buldum.

SEKİZ YILIN ARDINDAN

İlk albümleri çıktığında, 2002’de yine New York’ta ama bu kez daha ufak bir salonda görmüştüm grubu. O konserde, müzisyenler sahneyi kapatan dijital bir perdenin arkasında kaldığından görünmemişlerdi. Onların yerine perdeye yansıyan karikatür karakterleri çalar gibi algılamıştı seyirci. Fikir ve teknik olarak çok akıllıca bir tasarımdı.

Aradan geçen sekiz yılın ardından, grubun karakterleri 2-D, Murdoc, Noodle ve Russel müzik dünyasında iyice ünlendi. Son albümlerinde yeni kurgusal dünyaları “Plastic Beach”e götürdüler bizi. Ama artık sahnede perde arkasında değiller; kanlı canlı karşımızdalar.

İlk konserde kullanılan teknik herkesi büyülemişti. Bu defa sahneye yerleştirilen büyük bir ekran ve oynatılan videolardan başka çarpıcı bir teknoloji yoktu. Ama video görüntülerinin içinde biri vardı ki, seyirciler üzerinde oldukça etkili oldu.

“White Flag” çalmaya başlamadan önce şunları söyledi Damon Albarn:

“Bizler, bu yaz Şam’da konser verdik. Orada konser veren ilk İngiliz grup olduk. Bu, bizim için çok büyük bir ayrıcalık. Şimdi çalacağımız şarkıda da, Amerikalı ve İngiliz müzisyenlere Lübnan Ulusal Arap Müziği Orkestrası eşlik edecek. Amerikalılar, alkışlayın bu müzisyenleri!”

Arkasından da Arapça altyazıların belirdiği ekranda birden semazenler göründü. Sonra dansöz görüntüleri rapçilerin görüntülerine karıştı. Müzik türleri birbiriyle kaynaşırken, sahnenin ortasında duran Damon, kocaman beyaz bir bayrağı sallıyordu. Müslümanlara karşı ırkçılığın giderek arttığı Amerika’da, büyük kesimi 20’li yaşlarında olan seyirci kitlesinin bu manzarayı alkışlarla karşılaması önemliydi.

Toplam iki saat süren konserde, “Plastic Beach” albümünün tümünün yanı sıra, grubun çok sevilen hitleri “Dare”, “Feel Good Inc.” ve “Clint Eastwood” da çalındı.

MUHTEŞEM BİR YILDIZLAR GEÇİDİ

“Hip-hop, soul, alternatif rock, pop ve elektronik müzik gibi birçok ayrı tür bir araya gelince kaos olmuyor mu?” diye sorabilirsiniz. Gorillaz’da olmuyor; aksine kendine özgü bir uyumu var yaptıkları müziğin.

Bir ara saydım; tam 25 müzisyen gördüm sahnede. Çelik üflemeliler, 7 kişilik yaylı grubu, gitaristler, geri vokaller, bateristler derken, büyük bir cümbüş havası vardı.

Üstelik, o cümbüşün içinde kimler yoktu ki! “Plastic Beach”e katkıda bulunan ünlü isimlerden Lou Reed, Mos Def, Bobby Womack, The Clash’dan Mick Jones ve Paul Simonon, Little Dragon, De La Soul, Bootie Brown, Kano, Miho Hatori ve Roses Gabor!

Bu grup ve müzisyenlerin hepsi ayrı ayrı konsere çok şey kattı ama belirtmem gerekir ki Bobby Womack olağanüstüydü. Sesinin o koca salona yaydığı enerjiyi hissetmeden anlatmaya olanak yok. Ölmeden önce canlı dinlenmesi gereken isimlerden birisi kesinlikle!

Bu kadar farklı ve önemli ismi aynı konserde sahneye çıkarmak, başlı başına bir iş. Sadece bu yönüyle bile müzik tarihine geçecek, çok kültürlü ve çok eğlenceli bir konserdi. Keşke yıl sonuna kadar sürecek dünya turnesinde İstanbul’a da uğrayabilseydi Gorillaz...

-

Vitrindeki Abümler 24:

© Zülal Kalkandelen
Cumhuriyet/ 27 Haziran 2010

LAURIE ANDERSON-Homeland (Nonesuch Records)

Daha ilk dakikasından itibaren “Bu ancak Laurie Anderson olabilir” dedirten bir albüm “Homeland”. Öylesine deneysel, özgün ve etkileyici!

Günümüzün kült haline gelmiş en önemli multimedia sanatçılarından birisi Anderson. 10 yıl aradan sonra çıkardığı bu yeni albümde, vokalleri yine konuşur gibi söylüyor, perküsyon, klavye ve keman çalıyor.

Sanatçının aşk, hayatın zorlukları ve Amerika hakkındaki düşünceleri adeta bir filmden alınmış monologlar gibi. Ülkesine eleştirel bakışını politika, ekonomik çöküş, işkence, din, ilaç bağımlılığı ve bireysel özgürlük erozyonuna odaklanarak aktarıyor. Her zamanki gibi yine keskin zekası ve güçlü hiciv yeteneğiyle yapıyor bunu.

Albüme katkıda bulunanlar arasında önemli isimler var. Lou Reed yeteneğini yalnız prodüksiyonda değil, iki parçada çaldığı gitarıyla da sergiliyor. Antony Hegarty’nin eşsiz sesini iki şarkının vokalinde duyuyoruz.

Yetenekli müzisyen John Zorn saksofonda, Four Tet’ten Kieran Hebden klavyede yer alıyor. Tuvan gırtlak şarkıcılarının vokalde ve igil adlı geleneksel çalgılarıyla yaptıkları katkıyı da özellikle belirtmek gerek.

Anderson, alter egosu Fenway Bergamot’u yalnız albüm kapağına taşımakla kalmamış; 11 dakikalık “Another Day in America” adlı parçada, filtre kullanarak sesini erkek sesine dönüştürmüş.

Genel olarak Hüzünlü bir havada akıp giden albümde tek istisna “Only an Expert”. Gitar, klavye ve perküsyonla hareketlenen bu parçayı birkaç yıl önce Laurie Anderson’dan canlı dinlemiş ve tek kelimeyle büyülenmiştim. Albüm versiyonu da mükemmel olmuş.

Bu albümde son 2 yılda konserler sırasında yazıp geliştirdiği şarkıları toplamış Laurie Anderson. Bana göre kendisi, müzik dünyasının en farklı, en akıllı, en karizmatik kadınlarından birisi. Müzikal kalitenin çıtasını bu kadar yükselten bir albüm, ancak onun gibi bir yeteneğin imzasını taşıyabilirdi.

Duyduğuma göre, İngiliz müzik dergisi NME albüm hakkında berbat bir değerlendirme yapıp 0 vermiş. Zaten yorumlarının çoğuna katılmadığım ve ciddiye almadığım bir dergi...

Bu durumda da şunu diyebilirim: Halt etmişler. Yılın en iyi albümlerinden birisi "Homeland"; dinlemesini bilene tabii... Belki müziği paylaşma eyleminde diğer albümlere göre dinleyiciden daha fazla katılım bekleyen bir albüm, ama bence bu da ayrı bir zevk katıyor işe...

-

Vitrindeki Abümler 12:

© Zülal Kalkandelen
Cumhuriyet/ 28 Mart 2010

GORILLAZ-Plastic Beach (EMI)

Üyeleri karton karakterlerden oluşan ilk sanal müzik grubu Gorillaz, yeni albümü Plastic Beach'le popüler müzikte de deneysel çalışmaların yapılabileceğini ve bunun eğlenceli bir sound yaratmaya engel olmadığını bir kez daha kanıtlıyor.

Britpop’un ünlü ismi Blur’un vokalisti Damon Albarn ile çizgi roman Tank Girl’ün yaratıcısı Jamie Hewlett’in kurduğu grup, bu albümde yine farklı müzik türlerini buluşturmuş.

Hip-hop, dub, alternatif rock, funk, elektronik ve pop müzik karışımından oluşan, çok renkli bir soundu var Plastic Beach’in.

Albümü dinledikten sonra, sanki ağzınızda kalıcı bir tat bırakan tek bir ana yemek yemiş gibi değil de, her mezeden bir parça tatmış gibi hissediyorsunuz.

Bunun bir nedeni de, grubun farklı seslerle çalışma geleneğini sürdürmesi. İnsan, Snoop Dogg, Lou Reed, Mark E. Smith, Bobby Womack, Mick Jones, Paul Simonon ve Lübnan Ulusal Arap Müziği Orkestrası’nı aynı albümde dinleyince ilk anda garipsiyor.

Ancak Gorillaz ekibi, Plastic Beach’i, dünyadan farklı fotoğrafların bir pano üzerinde bir araya getirildiği tek bir görüntü gibi düşünmüş. Albüm, aslında bizleri, üzerinde insanoğlunun doğayla ilişkisinden kalan çeşitli tortuların yer aldığı terk edilmiş bir adaya götürüyor.

Yapay ama aslında gerçek dünyadan izler taşıyan, eğlenceli bir ada. Savaş, şiddet ve din sömürüsüne karşı duran şarkı sözleri de bu görüntünün bir yansıması tabii...

Rap şarkıcısı Bashy'nin "Respect the island, no stealing / And don't bring religion here" dediği "White Flag" adlı şarkı, bu durumu açıkça ortaya koyuyor.

Bu adada herkese, her zevke göre bir şey var. Benim ilk dinleyişte beğendiğim şarkı, Bobby Womack ve Mos Def’li elektro-funk türündeki “Stylo” oldu.

Ancak reggae şarkıcısı Eddy Grant, bu parçanın melodisinin kendisinin 1981 tarihli “Time Warp” adlı şarkısından kopyalandığını iddia ediyor. Doğrusu haksız da görünmüyor... Eddy Grant'in iddiasının doğru olup olmadığına şarkıyı dinleyip kendiniz karar verin. ( Time Warp )

Bir diğer dikkat çeken şarkı, vokalleri Lou Reed ve Damon Albarn'ın üstlendiği "Some Kind of Nature". Lou Reed, şarkıya elbette kendi damgasını vurmuş. Reed'in belirgin bir duygu yansıtmayan sesine karşılık Albarn'ın kırılgan vokali ilginç bir tezat oluşturuyor; ama hoş bir tezat bu...

Albümden çıkan ilk single Stylo'ya çekilen Bruce Willis'li video klip bugünlerde internette en çok izlenen videolardan biri. Güzel bir klip olmuş ama bana sorarsanız, keşke böyle savaş karşıtı bir albümün videosunda Cumhuriyetçiler'in kurultayına gidip George W. Bush'u destekleyen Bruce Willis yerine başkası olsaydı derim...


Gorillaz - Stylo
Yükleyen emipubfrance. - Yüksek çözünürlüklü video keyfini yaÅ�ayın!